Network Marketing Geleneksel Pazarlama ile Farkları Geleneksel Pazarlama ile Farkları

Network Marketing, geleneksel pazarlama ve dağıtım modellerinden birçok bakımdan ayrılır. Aşağıda, bu farklar temel noktalar halinde ve çeşitli sektörlerden örneklerle açıklanmıştır:

Pazarlama stratejisi ve iletişim

Geleneksel pazarlama, geniş kitlelere ulaşmak için reklam, promosyon ve medya kampanyalarını kullanır. Markalar, bilinirliği artırmak için TV reklamları, dijital pazarlama, mağaza içi promosyonlar gibi yöntemlere bütçe ayırır. Buna karşılık Network Marketing, bire bir iletişime ve tavsiyeye dayalı bir strateji izler; ürün tanıtımı, doğrudan satıcıların kişisel ilişkileri aracılığıyla gerçekleştirilir​.

Örneğin, kozmetik alanında klasik bir şirket yeni kremini televizyon reklamıyla tanıtıp mağazalarda satışa sunarken, bir Network Marketing kozmetik firması (ör. Avon veya Oriflame), temsilcilerinin ürünü arkadaş toplantılarında deneterek ve kendi deneyimlerini anlatarak satmasını teşvik eder. Bu açıdan, network modelinde güven ilişkisi ve samimi tavsiye ön plandayken, geleneksel modelde marka bilinirliği ve geniş reklam erişimi ön plandadır.

Dağıtım kanalları ve satış noktaları:

Geleneksel sistemde ürünler, mağazalar, bayiler, süpermarketler veya e-ticaret siteleri gibi oturmuş kanallar üzerinden tüketiciye ulaştırılır​. Üretici firma genellikle bölge distribütörleri, toptancılar ve perakendecilerden oluşan bir dağıtım ağı kurar. Network Marketing’de ise ürünler mağaza raflarında değil, doğrudan satış temsilcileri aracılığıyla tüketiciye sunulur. Satış genellikle evde ürün partileri, birebir randevular, katalog dağıtımı veya sosyal medya üzerinden kişisel bağlantılarla yapılır. Bu model, özellikle ulaşımın zor veya mağazaların az olduğu bölgelerde ürünü tüketiciye ulaştırmada etkilidir. Örneğin, temizlik ürünleri sektöründe geleneksel bir marka ürünlerini süpermarket raflarına koyup ulusal dağıtım yaparken, Amway gibi bir Network Marketing firması temizlik ürünlerini temsilcileri vasıtasıyla ülkenin en ücra köşesindeki müşterilere bile ulaştırabilir. Sonuç olarak Network Marketing, fiziksel mağaza mevcudiyetine ihtiyaç duymadan geniş bir coğrafi kapsama alanı sağlayabilir.

Maliyet yapısı ve fiyatlandırma

Klasik pazarlamada ürünün nihai fiyatı, üretim maliyetine ek olarak aracı kâr marjları, reklam-tanıtım giderleri ve operasyonel maliyetler konularak belirlenir. Bu yüzden aracı katman çoksa fiyatlar yüksek olabilir. Network Marketing modelinde ise şirket, konvansiyonel reklam ve dağıtım maliyetlerini büyük ölçüde ortadan kaldırdığı için bu bütçeyi distribütörlerin komisyonlarına aktarır.

​

Yani firma, yüksek reklam harcamak yerine satış yaptıkça komisyon ödeyerek sonuç odaklı bir harcama yapar. Bu, firma açısından boşa reklam bütçesi harcanması riskini azaltır; çünkü ödeme doğrudan satış performansına bağlıdır​.

Tüketici açısından da bazen daha uygun fiyata kaliteli ürüne erişim imkânı doğabilir, zira ürün fiyatına perakende mağaza giderleri eklenmemiş olur. Yukarıdaki örnekteki gibi, 20 TL maliyetli bir ürünün 100 TL’ye çıkmasına neden olan aracı zinciri ortadan kalktığında, şirket ürünü ya daha makul bir fiyata sunabilir ya da aynı fiyattan satıp aradaki farkı dağıtıcılarına kazanç olarak paylaştırabilir​.

Bu nedenle Network Marketing’e “kazan-kazan” modeli de denmektedir; firma satış hacmini artırırken distribütörler de kazanç elde eder​.

Ölçek ve pazar penetrasyonu:

Geleneksel pazarlamada hızlı pazar penetrasyonu için büyük reklam kampanyaları ve ülke geneline yayılmış satış noktaları gerekebilir. Network Marketing’de ise büyüme daha organik ve kademeli gerçekleşir: memnun kalan her müşteri potansiyel bir satıcıya dönüşebilir ve kendi çevresine ulaşarak kartopu misali ağı büyütebilir​.

Örneğin, kozmetik sektöründe Avon, Farmasi ve Oriflame gibi firmalar, kurdukları distribütör ağları sayesinde neredeyse her eve girerek satış rekorları kırmayı başarmışlardır​.

Bu firmalar reklama dayalı geleneksel stratejilerle belki bu kadar hızlı yayılmayacakken, ağ pazarlama sayesinde kısa sürede geniş bir müşteri tabanına ulaştılar. Diğer yandan, Network Marketing belirli ürün gruplarında daha etkilidir; kişisel bakım, kozmetik, besin takviyeleri, ev temizlik ürünleri gibi tüketimi tekrar eden ve tavsiye ile satılabilen ürünlerde çok başarılı örnekler varken, dayanıklı beyaz eşya veya elektronik gibi sektörlerde aynı etkiyi göstermek zordur. Yani, sektör bazında bakıldığında, network modeli daha ziyade deneyim paylaşımının değerli olduğu ve müşteri memnuniyetinin satış getirdiği alanlarda tercih edilir. Geleneksel model ise hemen her sektörde uygulanabilir olsa da, network modeliyle mümkün olan derinlikli tüketici iletişimini bire bir sağlaması güçtür.

Özetle, Network Marketing ile geleneksel pazarlama arasındaki fark, pazarlama ve dağıtım yaklaşımının tersine çevrilmiş olmasındadır. Geleneksel yaklaşımda şirket ürünü ve mesajı oluşturup kitlelere iletirken, network yaklaşımında ürünü kullanan bireyler mesajı birbirlerine iletir. Bu farklılık, şirketlere düşük maliyetle hızlı yayılım sağlarken, girişimcilere de kendi işini kurma ve çevresi üzerinden kazanç sağlama fırsatı tanır​